‘PFAS horen niet in het kraanwater’
Onafhankelijk Papendrecht voert eenzame strijd voor schoner en zachter kraanwater
Het kraanwater bevat 21,3 ng/l aan ‘zeer zorgwekkende’ PFAS stoffen
Resultaten van onafhankelijk onderzoek PFAS in het Kraanwater van Papendrecht
Wij zijn een onafhankelijke plaatselijke politieke partij en wij maken ons nog steeds grote zorgen over de vele giftige stoffen in ons kraanwater (waaronder GenX, PFOA en dergelijke: de verzamelterm is PFAS). PFAS hebben een negatieve invloed op het menselijk lichaam. Deze stoffen nestelen zich in ons lichaam. Daar veroorzaken zij ernstige ziektes, zoals kanker in verschillende vormen en gedaanten. Papendrecht ligt dicht in de buurt van de fabriek van Chemours (DuPont) in Dordrecht, die reeds decennia lang grote hoeveelheden PFAS in het milieu (in het rivierwater, in de lucht, in de bodem, in het riool) loost.
Onafhankelijk onderzoek: meten = weten
Het Chemisch-Toxicologisch Laboratorium van de Vrije Universiteit Amsterdam heeft vorig jaar vastgesteld dat het Papendrechtse kraanwater 22x méér GenX bevatte dan het kraanwater uit Dordrecht en 142x keer méér GenX dan het kraanwater uit Sliedrecht. Onafhankelijk Papendrecht bepleit al jaren stopzetting van de lozingen van de giftige PFAS stoffen in het milieu. Door minder of helemaal niet meer te lozen komen er uiteindelijk na enige tijd minder PFAS stoffen in het milieu en in het kraanwater terecht. Het is belangrijk om periodiek metingen te doen, omdat metingen een beter inzicht geven in de werkelijke hoeveelheden PFAS stoffen in het kraanwater dan berekeningen op afstand. Het RIVM houdt het op berekeningen.
De jongste resultaten van de meting van PFAS in het Papendrechtse kraanwater
De hoeveelheden GenX en PFOA samen komen dit jaar voor Papendrecht uit op 21,3 nanogram per liter. “Dat is eigenlijk 21,3 nanogram PFAS per liter kraanwater teveel”, aldus Ruud Lammers, fractievoorzitter van Onafhankelijk Papendrecht.
Ten opzichte van de meting van vorig jaar is de hoeveelheid PFOA in het kraanwater gedaald van 10 naar 4,3 nanogram per liter en is de hoeveelheid GenX in het kraanwater licht gedaald van 20 naar 17 nanogram per liter. Volgens Prof. Dr. Jacob de Boer (wetenschappelijk directeur van het Chemisch-Toxicologisch Laboratorium van de Vrije Universiteit) moeten de gevonden hoeveelheden PFOA en GenX (allebei PFAS stoffen die ‘zeer zorgwekkend’ zijn) bij elkaar worden opgeteld. “Deze stoffen horen helemaal niet in het kraanwater thuis", aldus Prof. de Boer. De hoeveelheden GenX en PFOA samen komen voor Papendrecht dus uit op 21,3 nanogram per liter. Dit is meer dan 100% hoger dan de als veilig geachte norm van 10 nanogram PFAS per liter kraanwater.
Gemeenteraad stemde vorig jaar tegen Motie schoner en zachter kraanwater in Papendrecht
Het Europees Agentschap voor Chemische stoffen (ECHA) bepaalde dat GenX een zeer zorgwekkende stof was, net als PFOA. Uit wetenschappelijk onderzoek bleek dat het Papendrechtse kraanwater hiermee was vervuild. In het Papendrechtse kraanwater zaten significant meer GenX-stoffen dan in het Sliedrechtse kraanwater en de hardheid van het Papendrechtse kraanwater van 10,4 graden Duits stak schril af tegen het Sliedrechtse kraanwater met een hardheid van 6,7 graden Duits. Het Sliedrechtse kraanwater is dan ook veel zachter dan het Papendrechtse kraanwater. De motie van Onafhankelijk Papendrecht droeg het College van B&W op om te onderzoeken of het mogelijk was over te stappen op het kraanwater van Sliedrecht, dat kwalitatief beter is, maar op 7 november 2019 stemde de gemeenteraad van Papendrecht tegen de motie voor schoner en zachter kraanwater. Kennelijk waren de andere partijen hier toen niet in geïnteresseerd. Onafhankelijk Papendrecht blijft zich hiervoor inzetten en voert desnoods een eenzame strijd voor schoner en zachter kraanwater. Op 5 maart van dit jaar diende de fractie de motie meting Poly- en Perfluoralkylstoffen in het kraanwater in.
Kraanwater Oasen: “beter is mogelijk”
Het Europees Agentschap voor Chemische stoffen (ECHA) bepaalde dat GenX een zeer zorgwekkende stof is. Uit het eind mei 2020 gepubliceerde jaarverslag 2019 van Drinkwaterbedrijf Oasen, met als rode draad ‘Beter is mogelijk’, blijkt dat Oasen bezorgd is over de aanwezigheid in het kraanwater van de giftige stoffen GenX en PFOA. Door te investeren in waterzuivering op basis van membraan-technologie (omgekeerde osmose) zal Oasen, voor een deel 100% zuiver water gaan produceren – om bij te mengen – waardoor men beter kraanwater zal gaan leveren dat wederom voldoet aan de Drinkwaterwet. Onafhankelijk Papendrecht is van mening dat PFOA en GenX helemaal niet thuis horen in het kraanwater, ook niet in verdunde vorm. Het zijn persistente, zeer slecht afbreekbare en zeer giftige stoffen: ze worden ook wel de ‘forever chemicals’ genoemd. In de loop der jaren hopen deze stoffen in het menselijk lichaam op (accumulatie) met alle mogelijke gevolgen van dien.
Internationale ontwikkelingen
De staat New York heeft inmiddels als nieuwe norm (journalistiek onderzoek door de website Follow the Money bracht dat recent aan het licht) dat er niet meer PFAS in het kraanwater mogen zitten dan 10 nanogram per liter. Ten aanzien van de Chemours fabriek in Fayetteville in North Carolina (VS) heeft men van overheidswege bepaald dat bewoners in de directe omgeving van de fabriek, die in hun woning te maken hebben met een hoeveelheid van 10 nanogram PFAS (of meer) per liter kraanwater, gedurende twintig jaar lang gratis drie kraanwaterzuiveringsapparaten per huishouden ter beschikking gesteld krijgen. Iets soortgelijks zou ook in Dordrecht en omgeving tot de mogelijkheden kunnen behoren.
European Food and Safety Agency
De European Food and Safety Agency (EFSA) heeft in 2018 als veilige norm maximaal 10 nanogram PFAS per liter voorgesteld. De bestaande RIVM norm van 150 nanogram PFAS per liter kraanwater lijkt op termijn niet langer houdbaar te zijn. De door de EFSA voorgestelde norm van maximaal 10 nanogram is op verzoek van drie landen, waaronder Nederland, nog niet ingevoerd. Het nader ingestelde onderzoek wacht op afronding. Wanneer de norm alsnog naar maximaal 10 nanogram per liter wordt verlaagd is er een acuut probleem. Dan voldoet het kraanwater in plaatsen waar deze scherpere norm wordt overschreden niet meer aan de Drinkwaterwet.
