Column

Let maar niet op hen, het zijn slechts idioten!

Karel Spitsbaard
Karel Spitsbaard

Toen ik vier jaar geleden op de Markt stond om de partij waar ik toen voor stond te promoten, werd er door de prominenten van deze partij over de partijleden van Onafhankelijk Papendrecht (OP) gezegd dat het een stel ‘idioten’ waren. Ze stonden naast ons in hun stand op het plein voor ons gemeentehuis om de burgers duidelijk te maken om op hen te stemmen. Ik woonde nog maar net in deze gemeente en kende deze mensen nog niet goed, maar om dit te horen van mijn partijleden over andere partijen deed mij echter niet goed. Het past helaas nog steeds in onze tijd en in onze maatschappij om mensen te valideren, te discrimineren, te marginaliseren en te stigmatiseren. Immers wanneer ben je een idioot en waarom zou je dit zeggen over iemand?

 

De huidige langdurige coronacrisis heeft inmiddels al diverse discussies opgeworpen over het beleid, de vaccinaties en noem maar op. Laat ik nu alvast vertellen, dat ik zelf achter de meeste coronamaatregelen sta en dat ik ben ingeënt en dat ik geloof, dat er veel goed is gegaan, maar dat er helaas ook veel dingen verkeerd zijn aangepakt. Over deze aanpak zal ik het nu echter niet hebben, wel over de minachtende houding van (gemeente)politici van de gevestigde orde en de hautaine houding van de bourgeoisie.

 

Hoe vaak ik inmiddels al niet gehoord heb dat mensen die zich niet laten inenten ‘idioten’ zijn. Dat de mensen die twijfelen of niet geloven dat er een coronacrisis is, dat ze ‘idioten’ zijn en dat mensen, die demonstreren tegen GenX of Pfas ‘idioten’ zijn. Vroeger zei mijn moeder tegen mij, dat schelden geen pijn doet en wat mensen zeggen zijn ze zelf. Het heeft even geduurd voordat ik de betekenis hiervan na wat blauwe plekken en schaafwonden kon inzien. Mijn moeder had echter ongelijk, schelden doet namelijk wel pijn. Niemand vindt het leuk om voor idioot uitgemaakt te worden en daar ligt meteen de reden om iemand idioot te noemen. Het geeft de spreker ook het gevoel alsof hij dan boven deze idioten staat. Immers zij zijn de idioten en dat is meestal een kleine groep en deze spreker behoort tot de grote menigte, bij diegenen die denken ‘het gelijk’ aan hun zijde hebben. Niets is minder waar.

 

Het woord idioot komt namelijk van het Griekse woord "Ιδιώτης". Een idiotes was een man die zich alleen bezighield met zijn persoonlijke zaken en niet met de politieke zaken van zijn land.

‘Maar hoe verhoudt dit zich tot de betekenis van het idioot in het Nederlands (waar idioot = dom)?’, hoor ik je zeggen. Binnen de kaders van de oude Griekse democratie werd van de burgers verwacht dat ze zeer energiek waren in het besturen van hun eigen stadstaat. Diegenen die daar niet aan meededen waren de idiotes; zij hadden meestal geen uit beschermende redenen of juist een sterk afwijkende mening.

 

Einde van deze geschiedenisles? Nog even wachten. De geschiedenis leert ons namelijk dat het de idioten zijn die een andere, ja zelfs afwijkende mening hadden dan de mensen die de macht hadden in een bepaalde periode. Copernicus en Galileo Galilei met hun heliocentrisme werden verketterd omdat ze in de 16e eeuw tegen de Kerk ingingen. Marga Klompé werd als eerste vrouwelijke politica (is dit een pleonasme?) vreemd aangekeken en ook Amelia Earhart werd een ‘idiot woman’ genoemd toen zij als eerste vrouwelijke piloot de lucht in ging. Om nog maar te zwijgen van alle politici met afwijkende meningen. Zij werden en worden genegeerd, beschimpt en wanneer zij een motie indienen wordt er helaas honend en smuikend gereageerd. Een goed luisteraar zou horen, dat deze moties vaak gaan over recht, het juiste doen voor burgers. Een paar voorbeelden: de ‘idioten’ van OP wilden dat de overheidssteun voor de Coronacrisis ook daadwerkelijk bij de burgers en bedrijven van Papendrecht terecht zou komen; motie niet aangenomen. De ‘idioten’ van OP wilden minder bezuinigingen voor de burgers; motie afgewezen. OP heeft door vasthoudend te zijn en zich vast te bijten in het dossier Chemours de vergiftiging van ons grond- en drinkwater aan de oppervlakte gebracht.

 

Al met al kan je nu wel vaststellen, dat het idioten zijn die de anderen idioten noemen, echter realiseer ik me nu, dat door dit te stellen het mij nu ook een idioot maakt. Ik zou hier dan ook graag een pleidooi willen houden om iedereen te respecteren, iedereen juist ook diegenen met een afwijkende mening. Zij behoren ook tot diezelfde maatschappij waar wij allemaal toe behoren. Zij hebben iets te zeggen, ook al is het niet jouw mening of staat het haaks op wat jij gelooft en denkt.

 

Door anderen idioot te noemen zet je jezelf niet boven deze groep, want juist deze minachtende houding zorgt er namelijk voor dat je zelf geen respect verdient en misschien heb jij het wel aan het verkeerde eind. Met de woorden N'ayez pas peur Madame, ce ne sont que des gueux, "Wees niet bang mevrouw, het zijn slechts bedelaars" zou Charles de Berlaymont, adviseur van Margaretha van Parma, in 1566 de lage edelen hebben aangeduid die het Smeekschrift der Edelen aanboden. ... Het gewone volk vernederlandste dit woord tot geus.