Vragen over het (aan te leggen) warmtenet
[Commissie Oordeelsvormende vergadering d.d. 11 april 2024]
Toelichting en vraagstelling:
Woningen verwarmen, koken zonder gas
Op woensdag 29 maart jl. kwamen in de raadzaal de bewoners en omwonenden van de Constantijn Huygenslaan bij elkaar voor de inloop bijeenkomst over het warmtenet. Wethouder duurzaamheid Arno Janssen gaf samen met de bestuurders van Woonkracht10 en HVC het startsein voor de aanleg van het eerste HVC warmtenet in Papendrecht. De ruim 200 bewoners van de Constantijn Huygenslaan gaan als eerste hun woning verwarmen via het warmtenet en koken zonder gas.
De overheid wil dat in 2050 een derde van alle huishoudens op een warmtenet is aangesloten. Er zijn echter openlijke twijfels over de haalbaarheid van dat plan, omdat de prijzen van stadswarmte vaak hoger uitpakken dan verwacht. Het hoofdpijndossier rondom het warmtenet speelt al langer, maar bereikte de afgelopen weken een toppunt. Zo strandde recent een akkoord in de gemeente Amsterdam om sociale huurders tegemoet te komen met hun hoge rekeningen. Woningcorporaties stoppen steeds vaker met de aansluiting van de warmtenetten vanwege de hoge kosten.
We hebben de volgende vragen voor het College van B&W:
- Kan HVC de hoge (toenemende) kosten van het warmtenet blijven dragen? Kunt u dit motiveren?
De meeste mensen gebruiken nog steeds aardgas om hun huis te verwarmen. Nederland moet in 2050 klimaatneutraal zijn: iedereen zal zijn huis dan op een CO2-neutrale manier moeten verwarmen. Warmtenetten, ook wel stadsverwarming, is een van de manieren om dat te doen in stedelijk gebied. Bij een warmtenet wordt meestal restwarmte van de industrie, biomassa-centrales of afvalverbranding via een ondergronds netwerk naar een warmteoverdrachtstation getransporteerd. Daar wordt water verwarmd en dat gaat vervolgens naar een wijk via pijpleidingen, waardoor gebouwen gasloos worden verwarmd. Het gekoelde water wordt vervolgens weer terug gebracht naar de warmtebron zodat het hergebruikt kan worden. In Nederland zijn op dit moment zo'n 500.000 huishoudens aangesloten op een warmtenet. De netten zijn in handen van energiebedrijven. Afnemers van stadsverwarming kunnen niet zelf kiezen en moeten het doen met de beschikbare aanbieder.
- Hoe kan de gemeente ervoor zorgen dat de afnemers niet geconfronteerd zullen worden met hoge(re) prijzen voor energie? Hoe kan de gemeente ervoor zorgen dat de afnemers niet meer moeten gaan betalen (een hogere prijs) dan voor het gebruik van gas?
In meerdere steden kregen afnemers te maken met hoge rekeningen voor hun stadsverwarming. In Amsterdam stegen de prijzen met 30 procent, omdat eigenaar Vattenfall geconfronteerd werd met hoge kosten van personeel en materialen. Ook inflatie speelde een rol. Door die oplopende kosten kozen wooncorporaties ervoor om geen nieuwe warmtenetten meer aan te leggen bij sociale huurwoningen. Een belangrijke voorwaarde was namelijk dat de prijzen niet hoger zouden uitpakken dan die van gas. Dat gebeurde toch. De tarieven van stadswarmte zijn nu nog steeds gekoppeld aan de gasprijs, al lopen deze wel achter. De overheid wil de twee loskoppelen, omdat gas de komende jaren alleen maar duurder wordt. Een goed idee volgens toezichthouder ACM, maar dat kan er wel voor zorgen dat stadswarmte alsnog duurder wordt dan gas.
- Gaat de gemeente Papendrecht, bij (door) stijgende prijzen, verder met het (laten) aanleggen van warmtenetten bij sociale huurwoningen of zorgen de oplopende kosten ervoor dat dit in de toekomst niet meer gaat gebeuren of zelfs stopt? Wanneer komt het omslagpunt in beeld?
Van het gas af?
- Is de beweging ‘van het gas af’ niet een operatie die veel duurder uit gaat pakken dan oorspronkelijk geraamd en zijn er intussen geen andere manieren die net zo duurzaam of zelfs duurzamer zijn om woningen te verwarmen?
