OP inbreng bij het debat op donderdag 9 juni 2022

Hierbij de bijdrage aan het debat namens de fractie van Onafhankelijk Papendrecht. We geven eerst een korte kritische beschouwing en aansluitend lopen we het voorliggende coalitieakkoord per hoofdstuk langs met daaraan gekoppeld een aantal opmerkingen en vragen.

Wij zijn teleurgesteld en dat zal niemand bevreemden. Want wij gingen er vanuit dat samenwerking in een nieuw college zou scharnieren rondom de bereidheid geen partijen uit te sluiten, het debat op inhoud met elkaar te zoeken en te voeren en de verkiezingsuitslag van 16 maart 2022 daarbij als richtinggevend te beschouwen. De kiezers maakten van Onafhankelijk Papendrecht, in de woorden van de informateur, niet voor niets ‘de grootste winnaar van de verkiezingen’.

Maar wat is er gebeurd? Deze ‘grootste winnaar van de verkiezingen’ werd buiten het nieuwe college gehouden. Daarmee wordt de duidelijke én richtinggevende uitspraak van de kiezer spijtig genoeg niet geëerbiedigd en dat is volgens ons een slechte zaak. We zagen dat het vertrouwen in de (lokale) politiek ernstig afgenomen was. In Papendrecht hadden we slechts een opkomst van 47,3%. En de gang van zaken bij de (in)formatie geeft de mensen een extra argument in handen om te zeggen dat er toch niet naar de kiezers, de inwoners die het betreft, wordt geluisterd als puntje bij paaltje komt. We zien deze trend landelijk ook: een ‘nieuwe bestuurscultuur’ werd met veel aplomb afgekondigd, maar in de praktijk komt daar eigenlijk niks van terecht. OP daagt deze coalitie dan ook uit daar iets aan te doen.

Hoe jammer is het dat er nu feitelijk een voortzetting van het coalitieakkoord van de afgelopen bestuursperiode voor ons ligt? Er spreekt geen vernieuwing uit. Er spreekt geen hoop uit. Er staan veel lege, niets betekenende, zinnen in. Natuurlijk heeft de ambtelijke organisatie hierbij een stevige vinger in de pap gehad, waarbij wij overigens voor alle duidelijkheid aantekenen in dit kader niets ten nadele van de ambtelijke organisatie te willen suggereren. De politieke en bestuurlijke richting echter is een zeer conservatieve en op het eigen gelijk gerichte visie waarbij wij serieus de vraag opwerpen of dit nu werkelijk het gezochte bestuur en de visie voor de toekomst van de gemeente Papendrecht is? Ons antwoord hierop is ontkennend.

Wat Papendrecht juist nodig heeft is een streven naar vooruitgang, eigenlijk op alle gebieden. Een streven progressie te boeken, omdat behoudzucht leidt tot stilstand en stilstand leidt tot achteruitgang. Want ondanks alle verhullende formuleringen in het coalitieakkoord is het dát wat er tussen de regels door te lezen valt. Dit nieuwe college is niet meer dan een voortzetting van het vorige college en het vorige was al niet ‘zichtbaar en nabij’, het nieuwe zal dat zeker ook niet zijn. Het hele document hinkt op twee telkens terugkomende gedachten; enerzijds ‘maken we samen Papendrecht’, maar is de inbreng van de samenleving voorwaardelijk en essentieel, dáár moet het vandaan komen, en anderzijds is de titel ‘Bestuursakkoord’ verhullend omdat het feitelijk gaat om een coalitieakkoord van vijf partijen. Om dit akkoord uit te voeren zouden nota bene 5 wethouders nodig zijn, terwijl algemeen bekend is dat een gemeente als Papendrecht met 3 wethouders prima bestuurd kan worden. Desalniettemin wensen we de vijf wethouders veel wijsheid toe en hopen op de eerder genoemde bestuurlijke vernieuwing.

Niet voor niets heeft de fractie van Onafhankelijk Papendrecht er bij het duidingsdebat voor gepleit om af te stappen van deze conserverende en verlammende manier om tot resultaat te komen en gepleit voor een Raadsakkoord. Dát zou een veel effectievere manier zijn geweest om voor Papendrecht echte vooruitgang te boeken. In dat geval zou onze partij niet zijn buitengesloten en zou onze expertise en ervaring mede vorm hebben kunnen geven aan het dagelijks bestuur. Wat ons betreft is dat een gemiste kans.

Hoe wij oppositie gaan voeren zal anders zijn dan in de afgelopen periode. Als grootste oppositiepartij zullen we deze coalitie zeer kritisch volgen. Juist omdat kritiek in een gedualiseerd stelsel de basis vormt voor een ideeënstrijd tussen coalitie- en oppositiepartijen kunnen we deze kritiek niet op voorhand uitsluiten. We zullen hiervoor de komende bestuursperiode op de inhoud een stevig debat voeren. Tegelijkertijd rekenen wij erop dat de coalitiepartijen deze kritiek als opbouwende feedback zullen zien, want anders is er geen goed debat meer mogelijk.

Het is de gemeenteraad, als hoogste gezag binnen de gemeente, natuurlijk niet verboden om het college als dagelijks bestuur te controleren en richting mee te geven. Daar waar die rollen, bewust of onbewust, worden verdraaid of omgedraaid zullen wij daar als fractie van Onafhankelijk Papendrecht natuurlijk stelling in moeten nemen. Wij hopen daarvoor op uw begrip.

Dan lopen we nu – als eerder aangekondigd – de hoofdstukken van het coalitieakkoord door in een veertiental punten en we hopen dat er antwoord komt op onze vragen.

Luisteren en informeren (pagina 8): ‘Besluiten waar altijd het belang van onze Papendrechtse inwoners voorop staat.’ Betekent dit dat de door mensen bewaakte fietsenstalling in het centrum weer terug zal komen? De woontoren op de Meent? De bibliotheek?
Lange termijn visie financiën (pagina 12): ‘Geen ruimte voor niet-noodzakelijke uitgaven’. Was hier ooit eerder ruimte voor? En wat wordt verstaan onder ‘niet-noodzakelijk’?
Minder regels (pagina 19) staat in elk coalitieakkoord. Toch wordt hiermee telkens maar geen vordering gemaakt. ‘De komende periode kijken we naar regels en onderzoeken we waar we belemmeringen kunnen opheffen’. Ruim baan dus voor een ondernemer als Korteland Rijwielen aan de Coornhertstraat? Of toch weer niet? ‘Het gaat ook om het verminderen van veel onnodige regels’, staat er verder te lezen. Om hoeveel regels die onnodig zijn gaat het precies?
Aanpak huiselijk geweld (pagina 23): Er staat zo’n obligate zin dat ‘de gemeente verlaagt de drempels voor hulp’. Wij vragen ons dan af hoe de gemeente dat dan in de praktijk gaat doen?
Verkeersveiligheid (pagina 26): ‘We kijken samen met inwoners en gemeenteraad naar verkeersonveilige situaties en hoe we die kunnen aanpakken. We zijn benieuwd naar de inbreng van jongeren’. Op 7 maart jl. waren we allemaal aanwezig op het jongerendebat. De tweede stelling van de jongeren was, dat de verkeersveiligheid in Papendrecht onvoldoende was. Er werd door hen naar voren gebracht, dat zij op de fietsroutes naar hun middelbare scholen regelmatig in gevaarlijke situaties terecht komen. Naar aanleiding van het debat hebben wij het volgende voorstel, namelijk om dit onderwerp gezamenlijk als partijen op te pakken. Dat zouden we kunnen doen door de scholieren van het debat bij ons op het gemeentehuis uit te nodigen om nog eens concreet van hen te horen welke delen van hun fietsroutes als gevaarlijk worden ervaren. Aan de hand van hun opmerkingen kunnen we dan een inventarisatie van de routes laten uitvoeren en kunnen we (laten) bekijken of daar een oplossing voor te vinden is. Met deze gezamenlijke aanpak geven we bovendien uitvoering aan wat in de eerste stelling tijdens het debat naar voren kwam, namelijk praten mét jongeren in plaats van over jongeren. We nemen aan dat dit idee nu zal worden opgepakt? Overigens sluit de passage onder Vervoer naar school (pagina 33) hierop aan: ‘Voor de leerlingen die op eigen gelegenheid naar school gaan is een veilige verkeerssituatie van groot belang. Wij gaan in overleg met betrokkenen om gevaarlijke situaties in kaart te brengen en zo mogelijk te verhelpen. Feitelijk gaat het om veilige wandel- en fietsroutes naar scholen.’
Openbaar vervoer (pagina 27): ‘We vinden dat de Ov-voorzieningen minimaal op het huidige niveau moeten blijven en wij staan open voor nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden zoals een Lightrail verbinding naar Rotterdam’. Is deze nieuwe coalitie bekend met de diverse fondsen die aanwezig zijn, zoals door ons op 6 oktober 2021 al genoemd? Denk aan het Nationaal Groeifonds. Eigenlijk is het Ov-voorzieningen niveau op dit moment al op zijn minimaalst; het op het huidige niveau hiervan houden betekent feitelijk dat er geen verbetering te verwachten valt. Wij zouden graag zien dat de gemeente werk gaat maken van de komst van een Lightrail verbinding met Rotterdam. Je moet er energie insteken anders gebeurt er geen fluit.
Parkeren (pagina 28): ‘Verkeer en Vervoer is een breed onderwerp. Zo is parkeren een aandachtspunt in Papendrecht. De auto in onze gemeente is een realiteit. Daarvoor zijn ook voldoende parkeerplaatsen nodig en dient parkeeroverlast vermeden te worden. We pakken de parkeernormen bij de kop.’ In verschillende wijken, maar ook op ’t Zand, staan veel auto’s niet in de daarvoor bestemde parkeervakken geparkeerd. Wat gaan jullie eraan doen om dit probleem te verhelpen?
Groen(er) Papendrecht (pagina 36): ‘We willen de ambitie op het kwaliteitsniveau van groenonderhoud vasthouden. We gaan nader bekijken of dat gaat via het (gedeeltelijk) terugdraaien van de bezuiniging en/of door eenmalig een impuls te geven aan de staat van het groen.’ De bezuinigingen op de gemeentewerf hebben ertoe geleid dat zij een veegmachine die geschikt was voor de stoepen moesten afstoten. Dat leidt tot meer inzet van manuren, maar ook tot frustratie bij de medewerkers. Door het lage ambitieniveau als het gaat om de staat van het groen in de gemeente krijgen de medewerkers van de Groenvoorziening veel kritiek van inwoners over zich heen. Ik weet van één medewerker dat hij met de dood is bedreigd. Wat gaan jullie eraan doen om ervoor te zorgen dat door matig kwalitatief groenbeleid de medewerkers van de groenvoorziening hiervan niet de schuld krijgen?
Cultuur (pagina 40): ‘Voor de (culturele) ontwikkeling is lezen onontbeerlijk. De bibliotheek in het centrum van onze gemeente biedt daarvoor mogelijkheden.’ Zou het niet verstandiger zijn om de bibliotheek te vestigen in het oorspronkelijke bibliotheekpand aan de Markt en af te zien van (weer) een dure verbouwing van het gemeentehuis?
Jeugdzorg (pagina 44): ‘Omdat dit vraagstuk in alle gemeenten speelt, maken we gebruik van de inzichten vanuit andere gemeenten en experts.’ Zou het een idee zijn om met pakweg maximaal 3 aanbieders in de jeugdzorg te gaan werken? Dat remt de onderlinge concurrentie en het daarbij behorende winstbejag die achter de doorgaande groei van zorgkosten schuil gaan. En als je dan vervolgens met die 3 zorgaanbieders goede afspraken maakt dat zij er samen uitkomen ben je niet alleen kosten efficiënt bezig maar kun je ook veel beter sturen op en binnen het jeugdzorg domein. Hoe kijken jullie tegen dit idee aan?
Gezinsproblematiek (pagina 46): ‘We heroverwegen de stopgezette financiering van de pilot steunpunt jeugd, scheiden en gezin (met Dordrecht en Zwijndrecht)’. Wij hebben hiervoor als OP eerder bij de algemene beschouwingen van 2021 al gewaarschuwd. De voorgestelde ombuigingen waren volgens ons ondoordacht en onverstandig en ook de bezuiniging op het Schoolmaatschappelijk Werk was volgens ons nou juist nét het verkeerde signaal. Ook van andere sociale regelingen en voorzieningen, zoals het Adviespunt Scheiden, Kind & Ouderschap, de cultuurlessen op school voor kinderen uit achterstandsgezinnen en kinderen van statushouders, alsmede de ondersteuning van de stichting Buurtgezinnen, in onze visie tevens vitale sociale en maatschappelijk functies (die overigens niet onder Sterk Papendrecht ressorteren) bepleitten wij de instandhouding. Wat maakt nou dat jullie dit nu anders zijn gaan zien?
Milieu (pagina 50): ‘We streven ernaar om de komende jaren een asbestvrije gemeente te worden’. Wij vragen ons af wat de waarde van deze zin is. Immers, toen wij namens OP tijdens het Vragenkwartier van de Commissie Ruimte van 19 mei 2021 aandacht vroegen voor de Buurtactie tijdens ‘De Week van de Asbestvrije Schuur’, acties voor het versnellen van de aanpak van asbestdaken, kregen wij van het toenmalige college nul op rekest. Wat maakt nou dat jullie dit in de komende bestuursperiode wél gaan oppakken?
De stedenband met Blomberg (D): wij hebben de samenwerking van Papendrecht met Blomberg de afgelopen jaren altijd verdedigd vanuit het perspectief op Europese samenwerking tussen gemeenten en inwoners in het perspectief dat aan vrede in ons deel van de wereld ook elke dag gewerkt moet worden willen wij in vrede kunnen blijven leven. In die zin omarmen wij de hartenkreet van de voorzitter van het 4-mei Comité, de heer Wim de Leur, in de Klaroen van woensdag 8 juni ten volle. Hij stelt terecht dat het meer dan ooit noodzakelijk is dat we als verenigd Europa samen werken en dat het meer dan ooit nodig is om begrip voor elkaar te hebben. Iedereen heeft dezer dagen de mond vol over de afschuwelijke manier waarop het totalitaire Rusland onze westerse waarden vertrapt. En we moeten permanent op zoek naar wegen om daar gezamenlijk weerstand aan te bieden. Ook het extreme nationalisme dat we in deze tijden tentoongespreid zien baart ons zorgen. Maar we moeten elkaar in Europa goed willen blijven begrijpen en daar moeten we ook moeite voor doen. Onze stedenband met Blomberg is daar een prachtig instrument voor. In plaats van deze af te bouwen dagen wij het College en de gemeenteraad, in navolging van de voorzitter van het 4-mei Comité, uit om daar de komende tijd over na te denken. Juist nu.
En dan – last but not least – onze jongeren. Het blijft wederom met deze coalitie bij het oude. Nergens een werkelijke visie of plannen om deze gemeente een levendige gemeente voor jongeren te maken. Wij dagen deze coalitie uit om plannen te maken mét jongeren, en met OP en met de gemeenteraad, ten aanzien van huisvesting, sport, scholing en activiteiten. Want ‘Samen maken we Papendrecht de leukste gemeente!’